SYHJEL HAVOLLI

Lind më 12 korrik 1953 në Prishtinë. Shkollën fillore, të mesmen dhe fakultetin e filologjisë – dega letërsi dhe gjuhë shqipe i mbaroi në Prishtinë.

Me poezi ka filluar të merret që nga rinia. Përveç poezisë, shkruan edhe prozë. Ka botuar në të gjitha gazetat dhe revistat tona letrare, në Kosovë dhe në Republikën e Shqipërisë.

Është prezantuar në “Leksikun e shkrimtarëve shqiptarë 1501-1990” të Hasan Hasanit, në panoramën studentore “Rrjedh e lë gjurmë”, me poemën “Ai lis shekullor” kushtuar Esad Mekulit.

Që nga viti 1974 ka punuar në Fakultetin e Filologjisë të Universiteti të Prishtinës. Ka bashkëpunuar me gazetës “Bota e re”.

 

Ka botuar këto vepra poetike:

Heshtje, poezi, SHB “Vatra”, Prishtinë 2000

Litar lotësh, poezi, SHB “Zëri ynë”, Prishtinë 2017

Maratona e ëndrrës, poezi, SHB “Rozafa”, Prishtinë, 2019

Kënga e munguar, poezi, SHB “Trendi”, Prishtinë, 2020

Rigon dashuri, poezi, SHB “Trendi”, Prishtinë, 2021

P O E T I

I këndon çdo gjëje
Që qëndron vertikalisht

Nuk ka ditë e stinë
T’i ketë pushuar kënga

Në asnjë lojë
Nuk hyn

Për të dalë i mundur
Ata që grinden

I pajton
Në secilën kohë

Kënga ia ruan
Emrin dhe gjurmët

 

FLUTURZA IME…!

“Kush të ka dërguar:
Hëna apo Dielli?
Pa m’thuaj, të lutem,
Sa kate ka qielli…!”

                 (A. Asllani)

Nuk e di nëse më shumë më mundon secila pjesë e trupit që më është rrëqethur apo shpirti vetë, ashtu hyjnor siç është, këtu ulur pranë tavolinës e para makinës, me shikimin nga dera ku u shfaqe atë pasdite vere, si trëndafili vetë, si karafili në kopshtin e jetës…, e lehtë si era e mesditës dhe e freskët si flladi i mbrëmjes…
Dhe, kjo të kujtohet sigurisht, pas një shtangimi të mishit e gjakut, me gjunjët që më dridheshin nga ajo pamje që nuk mund të përshkruhet me fjalë, nga buzëqeshja jote e lëngshme, që, nuk e di më shumë të qëndronte në sytë, në faqëzat apo kishte shkelur lehtë-lehtë mbi buzët e tua, siç shkel një flutur e larme mbi fletëzat e gonxhes pranë dritares…, mezi mora gjysmë fjale dhe, pasi erdha pak në vete, nuk e di se nga, nga zemra e djegur malli e zjarri, nga goja mbushur me gjuhën e trashur apo, mbase nga buzët e shkrumbosura, duarhapur e akoma shpirtmbyllur, nuk e di në të fola, të cicërova a të këndova: “Mirë se vjen, vetë Perëndia,/ T’paska sjellun ndër këto vende…/ Se me Ty (gjithë dashuria… përnjëherë më mori mendtë…”)!
Dhe, nuk e di që nuk e di, më shumë më ngjaje me yjet atje lart në qiell, që i japin jetën natës skëterrë, më shumë me ngjaje me lotët e vesës, që i japin frymën dhe erën e mirë lules mëngjeseve të verës përcëlluese, apo, mbase që të dyjave – yje e vesë bashkë, siç je vetë, siç të kanë pagëzuar… Dhe, merre me mend, më bëhet sikur yjet shkrijnë tërë dritën e tyre të syve të natës dhe derdhen si lot qielli këtu për të formuar vesën jetëdhënëse para se të përlajë Dielli i madh gjithçka me sytë e tij të zjarrtë…
Tashti, të shikoj, por si të shoh: të qeshur shumë në pranverën e jetës? (“Jam e re!”, të kujtohet); të përmalluar shumë me duart tona të ngjitura, që nuk ndahen dot? (“Do të rritesh…!”, të kujtohet); të hutuar, përpara shkrimeve të mia e me sytë të përlotur në gjoksin tim? (“U rrite, e shikon?”); të dashur prapë, me sytë që të shkëlqejnë jo, të nxjerrin shkëndija? Që të gjitha këto sesi më janë përzier, sesi më kanë turbulluar mendjen e më kanë terratisur sytë… Kam rënë, më bëhet në një botë tjetër…, në një jetë tjetër, të paprovuar… Kushedi mbase edhe po.
Ç’është e vërteta, ti erdhe e hyre këtu në gjirin tim, nën sqetullat e jetës sime, nga bota e ëndrrave të fëmijërisë, ngjyer në gazin e jetës (“Lum si… që të ka pasur!”) e mbrojtur me lëngun e dashurisë në jetën tënde të njomë…
Hodhe hapat e tu të ndruajtur me një vetëbesim e me një bashkëbesim, duke shkelur mbi hirin e një dashurie të shuar, së cilës, sado që dikush mund të thotë që mund të ketë akoma xixa e gaca të ndezura, ti nuk iu frikësove dot, madje ece nëpër këtë hi këmbëzbathur… Sa shumë që më kishte hutuar tërë ajo, sa në sprovë të rëndë që më kishte vënë… (Ne lexonim fjalët e shkruara me lot e gjak, kurse, ti, këndej, nuk e kishe fare mendjen aty, tërë ato fjalë sikur s’të bënin ndonjë përshtypje…!) Po unë, ç’të bëja? Zihesha e zihesha… Mallit që më kishte përvëluar sikur i zinte vendin një zjarr i ri, një zjarr që priste të nxirrte një flakë kapërdirëse… Zemra po se po, edhe shpirti… bënin punën e tyre: shqetësoheshin, gufonin, hapeshin e të përqafonin shumë-shumë, të shtrëngonin e të shtrydhnin lëngun e jetës, por goja s’nxirrte fjalë dot… sikur t’i kisha vënë kyçin, sikur t’i kishte nofullat të ngrira… Epo, nuk është dhe aq lehtë… Duhet të më kuptosh… dua të më kuptosh vërtet…
Të përkëdhel flokët mëndafsh i shprishur… të puth faqet lot e zjarr… Lotët për… (mbase edhe jo kushedi…) e zjarrin për jetën, për ty… për mua… (kushedi…), të përqafoj me një gjysmëpërkujdesjeje si një vajzë të vogël çapkëne (Sa e vogël ke qenë kur të kam njohur! E vogël? E di mirë, ti nuk mendon kështu), por sa herë që të prek faqet, flokët, supet… shpirti më çohet peshë, zemra më godet gjoksin e frymëmarrja më shpeshtohet… Ja, që për të gjitha këto jam fort i vetëdijshëm, që të gjitha i di, i kuptoj…, por… (“Të kam njohur përmes…, ti këtë e di…”, më thoshe.). (“Gjithkush njihet përmes dikujt… Nuk është e rëndësishme përmes kujt njihesh, por me kë njihesh, pse njihesh dhe si e sa njihesh”, të thosha.).
…Dua të të përcjell, ndoshta do të ndahemi për disa muaj. Zemra s’më bën të të shtrij dorën… Të shikoj. Jam i magjepsur. “Ti, epo, ti je… aromë joshëse, që më jep frymën dhe jetën…” të them, dhe… “Do të shihemi në tetor!” më thua… /Sa bukur që flet… Sa bukur i thua fjalët “e re” e “tetor”!) Mbase në të dy këto fjalë ka një simbolikë, sepse: je e re dhe do të shihemi në tetor! Po deri në tetor? Të shohim… Do të të ëndërroj, do të të marr erë… “Aromë joshëse!” O zot!